{"id":2664,"date":"2023-02-19T15:29:16","date_gmt":"2023-02-19T08:29:16","guid":{"rendered":"https:\/\/tuongphat3d.net\/ton-giao-nao-khong-tho-anh-tuong\/"},"modified":"2023-02-19T15:29:16","modified_gmt":"2023-02-19T08:29:16","slug":"ton-giao-nao-khong-tho-anh-tuong","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/tuongphat3d.net\/ton-giao-nao-khong-tho-anh-tuong\/","title":{"rendered":"Ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o Th\u1edd T\u01b0\u1ee3ng \u1ea2nh? – Ki\u1ebfn Th\u1ee9c C\u00f4ng Gi\u00e1o – NTH"},"content":{"rendered":"\n\n
\n \n
\n \n
\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n <\/div>\n \n
\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n
\n \n\n
<\/div>\n <\/div>\n <\/div>\n<\/div>\n \n\n
\n 4.8\/5 - (6 b\u00ecnh ch\u1ecdn) <\/div>\n <\/div>\n

James Akin<\/h4>\n

NG\u01af\u1edcI C\u00d4NG GI\u00c1O TH\u1edc T\u01af\u1ee2NG \u1ea2NH?<\/h2>\n

\u201cNg\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o th\u1edd t\u01b0\u1ee3ng \u1ea3nh!\u201d l\u00e0 c\u00e2u n\u00f3i n\u1ef1c c\u01b0\u1eddi m\u00e0 nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi ng\u00e0y nay v\u1eabn k\u1ebft \u00e1n ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o nh\u01b0 v\u1eady. H\u1ecd th\u1ea5y ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o ch\u00fang ta \u0111\u1ec3 \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng trong nh\u00e0 th\u1edd v\u00e0 c\u1ea7u nguy\u1ec7n tr\u01b0\u1edbc \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, h\u1ecd cho r\u1eb1ng ch\u00fang ta \u0111\u00e3 vi ph\u1ea1m gi\u1edbi r\u0103n c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa: \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ea1c t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n, hay b\u1ea5t c\u1ee9 h\u00ecnh \u1ea3nh g\u00ec tr\u00ean tr\u1eddi, d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea5t, hay trong n\u01b0\u1edbc d\u01b0\u1edbi m\u1eb7t \u0111\u1ea5t: ng\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1edd l\u1ea1y ch\u00fang hay ph\u1ee5ng s\u1ef1 ch\u00fang\u201d (Xu\u1ea5t H\u00e0nh 20:4-5). \u201cThan \u00f4i, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi n\u00e0y \u0111\u00e3 ph\u1ea1m tr\u1ecdng t\u1ed9i; ch\u00fang \u0111\u00e3 t\u1ea1o cho ch\u00fang c\u00e1c th\u1ea7n b\u1eb1ng v\u00e0ng\u201d (Xu\u1ea5t H\u00e0nh 32:31).<\/p>\n

B\u00e0i sau \u0111\u00e2y s\u1ebd \u0111\u1ec1 c\u1eadp \u0111\u1ebfn nh\u1eefng l\u1eadp lu\u1eadn c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh khi ch\u1ed1ng \u0111\u1ed1i m\u1ed9t t\u1eadp t\u1ee5c x\u01b0a c\u1ee7a Kit\u00f4 H\u1eefu v\u1ec1 vi\u1ec7c d\u00f9ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, v\u00e0 s\u1ebd \u0111\u01b0a ra nh\u1eefng d\u1eabn ch\u1ee9ng trong ph\u00fac \u00e2m.<\/p>\n

Tr\u01b0\u1edbc h\u1ebft, ph\u1ea3i n\u00f3i ngay l\u00e0 vi\u1ec7c khuy\u1ebfn c\u00e1o ng\u01b0\u1eddi Kit\u00f4 v\u1ec1 t\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng th\u00ec r\u1ea5t \u0111\u00fang. Nh\u01b0ng ch\u1ec9 v\u00ec h\u1ecd c\u00f3 h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a \u00d0\u1ee9c Kit\u00f4 v\u00e0 c\u00e1c th\u00e1nh m\u00e0 k\u1ebft \u00e1n h\u1ecd l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng th\u00ec ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00f4ng \u0111\u00fang. C\u00f3 th\u1ec3 s\u1ef1 k\u1ebft \u00e1n d\u1ef1a tr\u00ean s\u1ef1 hi\u1ec3u bi\u1ebft sai l\u1ea7m ho\u1eb7c thi\u1ebfu hi\u1ec3u bi\u1ebft Ph\u00fac \u00c2m v\u1ec1 m\u1ee5c \u0111\u00edch v\u00e0 vi\u1ec7c x\u1eed d\u1ee5ng (x\u1ea5u c\u0169ng nh\u01b0 t\u1ed1t) c\u00e1c \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng.<\/p>\n

Loraine Boettner, m\u1ed9t nh\u00e0 v\u0103n chuy\u00ean \u0111\u1ea3 k\u00edch C\u00f4ng Gi\u00e1o, trong quy\u1ec3n Roman Catholicism (C\u00f4ng Gi\u00e1o La M\u00e3), \u00f4ng cho r\u1eb1ng c\u00f3 \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u00e3 l\u00e0 m\u1ed9t t\u1ed9i, b\u1edfi v\u00ec \u201cThi\u00ean Ch\u00faa c\u1ea5m d\u00f9ng h\u00ecnh \u1ea3nh trong vi\u1ec7c th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng\u201d (t. 281). Nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh n\u1eafm l\u1ea5y lu\u1eadn \u0111i\u1ec7u n\u00e0y \u0111\u1ec3 k\u1ebft \u00e1n ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o, tuy nhi\u00ean n\u1ebfu h\u1ecd th\u1ef1c s\u1ef1 \u201ct\u00ecm ki\u1ebfm trong ph\u00fac \u00e2m\u201d, h\u1ecd s\u1ebd th\u1ea5y s\u1ef1 th\u1eadt tr\u00e1i ng\u01b0\u1ee3c. Thi\u00ean Ch\u00faa kh\u00f4ng nh\u1eefng kh\u00f4ng k\u1ebft \u00e1n vi\u1ec7c x\u1eed d\u1ee5ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng trong s\u1ef1 th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng m\u00e0 th\u1ef1c s\u1ef1 Ng\u01b0\u1eddi c\u00f2n ra l\u1ec7nh x\u1eed d\u1ee5ng!<\/p>\n

Thi\u00ean Ch\u00faa Ra L\u1ec7nh T\u1ea1c T\u01b0\u1ee3ng<\/h4>\n

Trong khi ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh tr\u00edch s\u00e1ch Xu\u1ea5t H\u00e0nh 20:4-5 \u0111\u1ec3 b\u00eanh v\u1ef1c \u0111i\u1ec1u h\u1ecd k\u1ebft \u00e1n ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o \u201cth\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng,\u201d h\u1ecd \u0111\u00e3 b\u1ecf qu\u00ean nhi\u1ec1u \u0111i\u1ec1u trong c\u00e1c \u0111o\u1ea1n kh\u00e1c m\u00e0 Thi\u00ean Ch\u00faa ra l\u1ec7nh t\u1ea1c t\u01b0\u1ee3ng: \u201cV\u00e0 ng\u01b0\u01a1i ph\u1ea3i l\u00e0m hai K\u00earubim b\u1eb1ng v\u00e0ng [hai t\u01b0\u1ee3ng thi\u00ean th\u1ea7n]; ng\u01b0\u01a1i ph\u1ea3i d\u00f9ng b\u00faa m\u00e0 g\u00f2 d\u00ednh l\u1ea1i hai \u0111\u1ea7u n\u1ed1i c\u1ee7a chi\u1ebfc ngai t\u1eeb bi. \u00d0\u1eb7t m\u1ed7i K\u00earubim \u1edf m\u1ed7i \u0111\u1ea7u; \u1edf ngai t\u1eeb bi th\u00ec ng\u01b0\u01a1i \u0111\u1eb7t m\u1ed9t K\u00earubim \u1edf hai \u0111\u1ea7u n\u1ed1i. C\u00e1c K\u00earubim s\u1ebd xo\u00e8 c\u00e1nh ph\u1ee7 tr\u00ean ngai t\u1eeb bi, \u0111\u1ed1i di\u1ec7n nhau, m\u1eb7t h\u01b0\u1edbng v\u1ec1 ngai t\u1eeb bi\u201d (Ex 25:18-20).<\/p>\n

Vua \u00d0av\u00edt \u0111\u01b0a cho Solomon b\u1ea3n ph\u00e1c h\u1ecda \u201cb\u00e0n th\u1edd<\/a> l\u00e0m b\u1eb1ng v\u00e0ng r\u00f2ng, v\u00e0 tr\u1ecdng l\u01b0\u1ee3ng c\u1ee7a n\u00f3; v\u00e0 ph\u00e1c h\u1ecda chi\u1ebfc xe b\u1eb1ng v\u00e0ng c\u00f3 hai K\u00earubim giang \u0111\u00f4i c\u00e1nh che ph\u1ee7 h\u00f2m giao \u01b0\u1edbc c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa. T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y vua n\u00f3i r\u00f5 l\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c Thi\u00ean Ch\u00faa linh \u1ee9ng v\u1ec1 t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3, t\u1ea5t c\u1ea3 ph\u1ea3i \u0111\u01b0\u1ee3c thi h\u00e0nh theo s\u1ef1 ph\u00e1c h\u1ecda\u201d (1 Chr. 28:18-19). C\u1ea7n l\u01b0u \u00fd l\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ec9 th\u1ecb theo s\u1ef1 linh \u1ee9ng c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa.<\/p>\n

S\u00e1ch ti\u00ean tri \u00cagi\u00eakiel 41:15 mi\u00eau t\u1ea3 h\u00ecnh \u1ea3nh \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ea1c trong \u00d0\u1ec1n Th\u1edd: \u201ctr\u00ean c\u00e1c b\u1ee9c t\u01b0\u1eddng bao b\u1ecdc c\u0103n ph\u00f2ng b\u00ean trong v\u00e0 gian gi\u1eefa \u0111\u1ec1u c\u00f3 c\u00e1c h\u00ecnh ch\u1ea1m K\u00earubim.\u201d<\/p>\n

Vi\u1ec7c X\u1eed D\u1ee5ng \u1ea2nh T\u01b0\u1ee3ng Trong T\u00f4n Gi\u00e1o<\/h4>\n

Trong th\u1eddi k\u1ef3 tai \u01b0\u01a1ng m\u00e0 Thi\u00ean Ch\u00faa d\u00f9ng r\u1eafn \u0111\u1ec3 ph\u1ea1t nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi Israel t\u1ed9i l\u1ed7i, Thi\u00ean Ch\u00faa n\u00f3i v\u1edbi M\u00f4isen \u201ct\u1ea1c [m\u1ed9t t\u01b0\u1ee3ng] con r\u1eafn, v\u00e0 treo tr\u00ean c\u00e1i c\u1ed9t; h\u1ec5 b\u1ea5t c\u1ee9 ai b\u1ecb r\u1eafn c\u1eafn, khi nh\u00ecn v\u00e0o \u0111\u00f3 s\u1ebd \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1ng s\u00f3t. B\u1edfi th\u1ebf M\u00f4isen \u0111\u00e3 l\u00e0m m\u1ed9t con r\u1eafn b\u1eb1ng \u0111\u1ed3ng, v\u00e0 treo tr\u00ean m\u1ed9t c\u00e1i c\u1ed9t; v\u00e0 khi r\u1eafn c\u1eafn ai, ng\u01b0\u1eddi \u1ea5y s\u1ebd nh\u00ecn v\u00e0o con r\u1eafn \u0111\u1ed3ng v\u00e0 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ed1ng\u201d (D\u00e2n S\u1ed1 21:8-9).<\/p>\n

S\u1ef1 ki\u1ec7n m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi nh\u00ecn v\u00e0o t\u01b0\u1ee3ng r\u1eafn \u0111\u1ed3ng \u0111\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c kh\u1ecfi cho th\u1ea5y t\u01b0\u1ee3ng c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng trong nghi l\u1ec5, ch\u1ee9 kh\u00f4ng ch\u1ec9 l\u00e0 trang s\u1ee9c t\u00f4n gi\u00e1o.<\/p>\n

Ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o d\u00f9ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, v\u00e0 nh\u1eefng s\u1ea3n ph\u1ea9m ngh\u1ec7 thu\u1eadt kh\u00e1c \u0111\u1ec3 nh\u1edb l\u1ea1i m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi hay v\u1eadt \u0111\u01b0\u1ee3c mi\u00eau t\u1ea3. C\u0169ng nh\u01b0 khi nh\u00ecn v\u00e0o h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi m\u1eb9 gi\u00fap ch\u00fang ta nh\u1edb \u0111\u1ebfn m\u1eb9 c\u1ee7a m\u00ecnh, th\u00ec khi nh\u00ecn \u0111\u1ebfn \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng c\u00e1c th\u00e1nh c\u0169ng gi\u00fap ch\u00fang ta nh\u1edb \u0111\u1ebfn g\u01b0\u01a1ng m\u1eabu c\u1ee7a c\u00e1c ng\u00e0i. Ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o c\u0169ng d\u00f9ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng nh\u01b0 nh\u1eefng ph\u01b0\u01a1ng ti\u1ec7n gi\u00e1o d\u1ee5c. V\u00e0o th\u1eddi Gi\u00e1o H\u1ed9i ti\u00ean kh\u1edfi, \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t h\u1eefu \u00edch \u0111\u1ec3 gi\u00e1o d\u1ee5c nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi kh\u00f4ng bi\u1ebft ch\u1eef. Ch\u00ednh nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh c\u0169ng d\u00f9ng h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a Ch\u00faa Gi\u00easu v\u00e0 c\u00e1c nh\u00e2n v\u1eadt trong Ph\u00fac \u00c2m \u0111\u1ec3 d\u1ea1y gi\u00e1o l\u00fd cho tr\u1ebb em, nh\u1ea5t l\u00e0 c\u00e1c em ch\u01b0a bi\u1ebft \u0111\u1ecdc. Ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o c\u0169ng d\u00f9ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ec3 nh\u1edb \u0111\u1ebfn m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi n\u00e0o hay bi\u1ebfn c\u1ed1 n\u00e0o, c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u00e0 th\u1edd Tin L\u00e0nh d\u00f9ng c\u1ea3nh hang \u0111\u00e1 trong d\u1ecbp Gi\u00e1ng Sinh.<\/p>\n

N\u1ebfu d\u00f9ng nh\u1eefng quy t\u1eafc \u0111\u00f3 \u0111\u1ec3 \u0111\u00e1nh gi\u00e1 ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh, th\u00ec b\u1edfi vi\u1ec7c d\u00f9ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, h\u1ecd c\u0169ng \u0111ang \u201cth\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng\u201d nh\u01b0 \u0111i\u1ec1u h\u1ecd k\u1ebft \u00e1n ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o. Nh\u01b0ng s\u1ef1 th\u1eadt l\u00e0 trong nh\u1eefng tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p n\u00e0y kh\u00f4ng c\u00f3 vi\u1ec7c th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng. Thi\u00ean Ch\u00faa c\u1ea5m th\u1edd \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, nh\u01b0ng c\u00e1ch t\u1ed5ng qu\u00e1t Ng\u01b0\u1eddi kh\u00f4ng c\u1ea5m vi\u1ec7c t\u1ea1o n\u00ean \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng. N\u1ebfu th\u1eadt s\u1ef1 Ng\u01b0\u1eddi c\u1ea5m, th\u00ec nh\u1eefng phim \u1ea3nh, video, tranh v\u1ebd, v\u00e0 \u0111\u1ee7 m\u1ecdi lo\u1ea1i kh\u00e1c c\u0169ng b\u1ecb c\u1ea5m, v\u00ec \u0111\u00f3 c\u0169ng l\u00e0 nh\u1eefng h\u00ecnh \u1ea3nh.<\/p>\n

C\u00f2n Vi\u1ec7c C\u00fai Ch\u00e0o Th\u00ec Sao?<\/h4>\n

\u00d0\u00f4i khi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u00e0i b\u00e1c \u0111\u1ea1o C\u00f4ng Gi\u00e1o tr\u00edch d\u1eabn s\u00e1ch Th\u1ee9 Lu\u1eadt 5:9, l\u00e0 \u0111o\u1ea1n Thi\u00ean Ch\u00faa n\u00f3i v\u1ec1 \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng, \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00fai ch\u00e0o ch\u00fang.\u201d V\u00ec nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o th\u01b0\u1eddng c\u00fai \u0111\u1ea7u hay qu\u1ef3 g\u1ed1i tr\u01b0\u1edbc t\u01b0\u1ee3ng Ch\u00faa Gi\u00easu v\u00e0 c\u00e1c th\u00e1nh, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi b\u00e0i b\u00e1c \u0111\u1ea1o C\u00f4ng Gi\u00e1o \u0111\u00e3 l\u1eabn l\u1ed9n gi\u1eefa vi\u1ec7c t\u00f4n k\u00ednh m\u1ed9t b\u1ee9c \u1ea3nh thi\u00eang li\u00eang v\u1edbi t\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng. S\u1ef1 th\u1eadt th\u00ec s\u00e1ch Th\u1ee9 Lu\u1eadt \u0111o\u1ea1n 5 c\u00e2u 9 kh\u00f4ng h\u1ed7 tr\u1ee3 l\u00fd lu\u1eadn b\u00e0i b\u00e1c C\u00f4ng Gi\u00e1o.<\/p>\n

Tr\u01b0\u1edbc h\u1ebft, h\u00e3y nh\u1edb r\u1eb1ng m\u1eb7c d\u00f9 vi\u1ec7c c\u00fai \u0111\u1ea7u c\u00f3 th\u1ec3 l\u00e0 m\u1ed9t \u0111i\u1ec7u b\u1ed9 trong s\u1ef1 th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng, nh\u01b0ng kh\u00f4ng ph\u1ea3i t\u1ea5t c\u1ea3 s\u1ef1 c\u00fai ch\u00e0o \u0111\u1ec1u l\u00e0 s\u1ef1 th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng. Th\u00ed d\u1ee5, ng\u01b0\u1eddi Vi\u1ec7t Nam v\u00e0 ng\u01b0\u1eddi Nh\u1eadt c\u00f3 th\u00f3i quen c\u00fai ch\u00e0o \u0111\u1ec3 t\u1ecf ra s\u1ef1 t\u00f4n tr\u1ecdng v\u00e0 l\u1ec5 \u0111\u1ed9 (gi\u1ed1ng nh\u01b0 c\u00e1i b\u1eaft tay c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi T\u00e2y Ph\u01b0\u01a1ng). Hi\u1ec3n nhi\u00ean l\u00e0 kh\u00f4ng c\u00f3 chuy\u1ec7n \u201cth\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng\u201d trong \u0111i\u1ec7u b\u1ed9 \u0111\u00f3. Ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o qu\u1ef3 tr\u01b0\u1edbc \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng khi c\u1ea7u nguy\u1ec7n th\u00ec kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng hay c\u1ea7u xin b\u1ee9c t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u00f3, c\u0169ng kh\u00f4ng kh\u00e1c g\u00ec ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh qu\u1ef3 v\u1edbi s\u00e1ch Ph\u00fac \u00c2m trong tay khi c\u1ea7u nguy\u1ec7n m\u00e0 kh\u00f4ng c\u00f3 ngh\u0129a th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng hay c\u1ea7u xin v\u1edbi s\u00e1ch Ph\u00fac \u00c2m.<\/p>\n

Khi d\u00e2n ch\u00fang ph\u1ea3i nh\u00ecn \u0111\u1ebfn t\u01b0\u1ee3ng r\u1eafn \u0111\u1ed3ng \u0111\u1ec3 \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1eefa l\u00e0nh, h\u1ecd kh\u00f4ng th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng con r\u1eafn, nh\u01b0 \u0111\u01b0\u1ee3c minh ch\u1ee9ng b\u1edfi s\u1ef1 ki\u1ec7n l\u00e0 nhi\u1ec1u n\u0103m sau khi h\u1ecd th\u1edd r\u1eafn, v\u00e0 ngay c\u1ea3 \u0111\u1eb7t t\u00ean cho n\u00f3 nh\u01b0 m\u1ed9t th\u1ea7n r\u1eafn (\u201dNehushtan\u201d), v\u1ecb vua ch\u00ednh tr\u1ef1c Hezekiah \u0111\u00e3 ra l\u1ec7nh ti\u00eau h\u1ee7y c\u00e1c t\u01b0\u1ee3ng r\u1eafn \u1ea5y (2 S\u00e1ch C\u00e1c Vua 18:4).<\/p>\n

\u201dChe Gi\u1ea5u\u201d \u00d0i\u1ec1u R\u0103n Th\u1ee9 Hai?<\/h4>\n

M\u1ed9t \u0111i\u1ec1u k\u1ebft \u00e1n kh\u00e1c c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh l\u00e0 Gi\u00e1o H\u1ed9i C\u00f4ng Gi\u00e1o \u201cgi\u1ea5u gi\u1ebfm\u201d \u0111i\u1ec1u r\u0103n th\u1ee9 hai. V\u00ec trong s\u00e1ch gi\u00e1o l\u00fd, \u0111\u1ea1o C\u00f4ng Gi\u00e1o vi\u1ebft \u0111i\u1ec1u r\u0103n th\u1ee9 nh\u1ea5t l\u00e0: \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00f3 ch\u00faa n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i Ta\u201d (Xu\u1ea5t H\u00e0nh 20:3) v\u00e0 \u0111i\u1ec1u th\u1ee9 hai: \u201cCh\u1edb k\u00eau t\u00ean Thi\u00ean Ch\u00faa v\u00f4 c\u1edb\u201d (Xu\u1ea5t H\u00e0nh 20:7). H\u1ecd cho r\u1eb1ng ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o \u0111\u00e3 b\u1ecf ph\u1ea7n c\u1ea5m th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u1ec3 bi\u1ec7n minh cho vi\u1ec7c x\u1eed d\u1ee5ng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng t\u00f4n gi\u00e1o.<\/p>\n

\u00d0i\u1ec1u \u0111\u00f3 kh\u00f4ng \u0111\u00fang. S\u1ef1 th\u1eadt l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o x\u1eafp \u0111\u1eb7t c\u00e1c \u0111i\u1ec1u r\u0103n kh\u00e1c v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh v\u00e0 t\u00f3m g\u1ecdn c\u00e1c \u0111i\u1ec1u r\u0103n \u0111\u1ec3 d\u1ec5 nh\u1edb.<\/p>\n

\u00d0\u1ed1i v\u1edbi ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh, s\u1ef1 t\u00f3m g\u1ecdn \u0111\u00f3 c\u00f3 th\u1ec3 ch\u1ea5p nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c v\u00ec b\u1ea3n d\u1ecbch v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u r\u0103n ng\u00e0y Sa-b\u00e1t c\u1ee7a h\u1ecd c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1ea3n l\u01b0\u1ee3c, \u201cH\u00e3y nh\u1edb ng\u00e0y Sa-b\u00e1t v\u00e0 gi\u1eef ng\u00e0y \u1ea5y c\u00e1ch th\u00e1nh thi\u1ec7n,\u201d m\u1eb7c d\u00f9 b\u1ea3n v\u0103n th\u1ef1c s\u1ef1 v\u1ec1 \u0111i\u1ec1u r\u0103n n\u00e0y r\u1ea5t d\u00e0i d\u00f2ng: \u201cH\u00e3y nh\u1edb ng\u00e0y Sa-b\u00e1t v\u00e0 gi\u1eef ng\u00e0y \u1ea5y c\u00e1ch th\u00e1nh thi\u1ec7n. S\u00e1u ng\u00e0y ng\u01b0\u01a1i ph\u1ea3i l\u00e0m vi\u1ec7c, v\u00e0 l\u00e0m t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c c\u00f4ng vi\u1ec7c; nh\u01b0ng ng\u00e0y th\u1ee9 b\u1ea3y l\u00e0 ng\u00e0y Sa-b\u00e1t c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa l\u00e0 Ch\u00faa ng\u01b0\u01a1i; trong ng\u00e0y \u1ea5y ng\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c l\u00e0m b\u1ea5t c\u1ee9 c\u00f4ng vi\u1ec7c g\u00ec, ngay c\u1ea3 con trai, con g\u00e1i, \u0111\u1ea7y t\u1edb trai, \u0111\u1ea7y t\u1edb g\u00e1i c\u1ee7a ng\u01b0\u01a1i, hay gia s\u00fac c\u1ee7a ng\u01b0\u01a1i, hay ng\u01b0\u1eddi t\u1ea1m tr\u00fa trong v\u00f2ng r\u00e0o c\u1ee7a ng\u01b0\u01a1i; v\u00ec trong s\u00e1u ng\u00e0y Thi\u00ean Ch\u00faa d\u1ef1ng n\u00ean tr\u1eddi v\u00e0 \u0111\u1ea5t, bi\u1ec3n c\u1ea3, v\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng g\u00ec trong \u0111\u00f3, v\u00e0 Ng\u01b0\u1eddi ngh\u1ec9 ng\u01a1i ng\u00e0y th\u1ee9 b\u1ea3y; b\u1edfi th\u1ebf Thi\u00ean Ch\u00faa ch\u00fac ph\u00fac ng\u00e0y Sa-b\u00e1t v\u00e0 th\u00e1nh h\u00f3a ng\u00e0y \u1ea5y\u201d (Xu\u1ea5t H\u00e0nh 20:8-11).<\/p>\n

Martin Luther c\u00f4ng nh\u1eadn l\u00e0 c\u00e2u \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00f3 ch\u00faa n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i Ta\u201d (Ex. 20:3) v\u00e0 \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ef1 t\u1ea1c h\u00ecnh \u1ea3nh cho ng\u01b0\u01a1i\u201d (Ex. 20:4) l\u00e0 hai ph\u1ea7n c\u1ee7a m\u1ed9t \u0111i\u1ec1u r\u0103n, v\u00e0 \u00f4ng \u0111\u00e3 t\u00f3m g\u1ecdn th\u00e0nh \u201cNg\u01b0\u01a1i kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00f3 ch\u00faa n\u00e0o kh\u00e1c ngo\u00e0i Ta.\u201d<\/p>\n

S\u00e1ch Gi\u00e1o L\u00fd C\u00f4ng Gi\u00e1o gi\u1ea3i th\u00edch \u201cS\u1ef1 ph\u00e2n chia v\u00e0 s\u1ed1 l\u01b0\u1ee3ng c\u00e1c \u00d0i\u1ec1u R\u0103n thay \u0111\u1ed5i theo l\u1ecbch s\u1eed. S\u00e1ch gi\u00e1o l\u00fd hi\u1ec7n th\u1eddi theo s\u1ef1 ph\u00e2n chia c\u1ee7a Th\u00e1nh Augustin, m\u00e0 n\u00f3 \u0111\u00e3 tr\u1edf th\u00e0nh truy\u1ec1n th\u1ed1ng trong Gi\u00e1o H\u1ed9i C\u00f4ng Gi\u00e1o. \u00d0\u00f3 c\u0169ng l\u00e0 s\u1ef1 tuy\u00ean b\u1ed1 c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi Lutheran. C\u00e1c Gi\u00e1o Ph\u1ee5 Hy L\u1ea1p ph\u00e2n chia c\u00f3 kh\u00e1c bi\u1ec7t \u0111\u00f4i ch\u00fat, nh\u01b0 th\u01b0\u1eddng \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ea5y trong Gi\u00e1o H\u1ed9i Ch\u00ednh Th\u1ed1ng v\u00e0 c\u00e1c c\u1ed9ng \u0111\u1ed3ng C\u1ea3i C\u00e1ch\u201d (\u0111. 2066).<\/p>\n

M\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi b\u00e0i b\u00e1c \u0111\u1ea1o C\u00f4ng Gi\u00e1o n\u00eau ra s\u00e1ch Th\u1ee9 Lu\u1eadt 4:15-18, vi\u1ebft r\u1eb1ng \u201cV\u00ec c\u00e1c ng\u01b0\u01a1i \u0111\u00e3 kh\u00f4ng th\u1ea5y m\u1ed9t h\u00ecnh d\u1ea1ng n\u00e0o ng\u00e0y Thi\u00ean Ch\u00faa n\u00f3i v\u1edbi ng\u01b0\u01a1i \u1edf Horeb t\u1eeb gi\u1eefa \u0111\u00e1m l\u1eeda, h\u00e3y c\u1ea9n th\u1eadn \u0111\u1eebng h\u01b0 \u0111\u1ed1n m\u00e0 t\u1ea1c t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n cho ng\u01b0\u01a1i, trong b\u1ea5t c\u1ee9 h\u00ecnh d\u1ea1ng n\u00e0o, gi\u1ed1ng nh\u01b0 \u0111\u00e0n \u00f4ng hay \u0111\u00e0n b\u00e0, gi\u1ed1ng nh\u01b0 b\u1ea5t c\u1ee9 th\u00fa v\u1eadt n\u00e0o tr\u00ean m\u1eb7t \u0111\u1ea5t, gi\u1ed1ng nh\u01b0 b\u1ea5t c\u1ee9 lo\u1ea1i chim n\u00e0o bay tr\u00ean kh\u00f4ng, gi\u1ed1ng nh\u01b0 b\u1ea5t c\u1ee9 gi\u1ed1ng g\u00ec b\u00f2 d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea5t, gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u01b0 b\u1ea5t c\u1ee9 lo\u1ea1i c\u00e1 n\u00e0o trong n\u01b0\u1edbc d\u01b0\u1edbi m\u1eb7t \u0111\u1ea5t.\u201d H\u1ecd c\u1ed1 d\u00f9ng \u0111o\u1ea1n v\u0103n n\u00e0y \u0111\u1ec3 \u201cch\u1ee9ng minh\u201d vi\u1ec7c c\u1ea5m \u0111o\u00e1n \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng.<\/p>\n

Ch\u00fang ta \u0111\u00e3 ch\u1ee9ng minh r\u1eb1ng Thi\u00ean Ch\u00faa kh\u00f4ng c\u1ea5m \u0111o\u00e1n vi\u1ec7c \u0111\u00fac t\u01b0\u1ee3ng hay h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a c\u00e1c t\u1ea1o v\u1eadt (t\u1ec9 nh\u01b0 thi\u00ean th\u1ea7n, r\u1eafn, b\u00f2, b\u00f4ng hoa, s\u01b0 t\u1eed, v.v.) v\u1edbi m\u1ee5c \u0111\u00edch t\u00f4n gi\u00e1o (xem S\u00e1ch C\u00e1c Vua quy\u1ec3n I c\u00e1c \u0111o\u1ea1n 6:29-32; 8:6-677; 2 Chr. 3:7-14). Nh\u01b0ng c\u00f2n nh\u1eefng \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng t\u01b0\u1ee3ng tr\u01b0ng cho ch\u00ednh Thi\u00ean Ch\u00faa th\u00ec sao? Nhi\u1ec1u ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh n\u00f3i r\u1eb1ng \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 c\u0169ng sai l\u1ea7m v\u00ec s\u00e1ch Th\u1ee9 Lu\u1eadt \u0111o\u1ea1n 4 n\u00f3i Thi\u00ean Ch\u00faa kh\u00f4ng c\u00f3 h\u00ecnh th\u1ec3, b\u1edfi th\u1ebf ch\u00fang ta kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c t\u1ea1o h\u00ecnh \u1ea3nh g\u00ec v\u1ec1 Ng\u01b0\u1eddi. Nh\u01b0ng \u0111o\u1ea1n 4 s\u00e1ch Th\u1ee9 Lu\u1eadt c\u00f3 th\u1ef1c s\u1ef1 c\u1ea5m nh\u1eefng h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa kh\u00f4ng?<\/p>\n

C\u00e2u Tr\u1ea3 L\u1eddi L\u00e0 Kh\u00f4ng<\/h4>\n

Thu\u1edf ban \u0111\u1ea7u c\u1ee7a l\u1ecbch s\u1eed Israel, h\u1ecd b\u1ecb c\u1ea5m kh\u00f4ng \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng b\u1ea5t c\u1ee9 h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0o v\u1ec1 Thi\u00ean Ch\u00faa v\u00ec Ng\u01b0\u1eddi ch\u01b0a t\u1ef1 t\u1ecf m\u00ecnh ra. N\u1ebfu \u0111\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi Do Th\u00e1i th\u1ec3 hi\u1ec7n s\u1ef1 mi\u00eau t\u1ea3 v\u1ec1 Thi\u00ean Ch\u00faa, r\u1ea5t c\u00f3 th\u1ec3 h\u1ecd s\u1ebd th\u1edd Ng\u01b0\u1eddi d\u01b0\u1edbi h\u00ecnh d\u1ea1ng c\u1ee7a m\u1ed9t con th\u00fa hay m\u1ed9t v\u1eadt trong thi\u00ean nhi\u00ean (t\u1ec9 nh\u01b0, con b\u00f2 hay m\u1eb7t tr\u1eddi) c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi kh\u00f4ng c\u00f3 \u0111\u1ea1o th\u1edd c\u00e1c h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0y.<\/p>\n

Nh\u01b0ng v\u1ec1 sau Thi\u00ean Ch\u00faa \u0111\u00e3 t\u1ecf m\u00ecnh ra trong nh\u1eefng h\u00ecnh th\u1ec3 nh\u00ecn th\u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c, t\u1ec9 nh\u01b0 trong s\u00e1ch ti\u00ean tri Daniel 7:9: \u201cKhi t\u00f4i nh\u00ecn, c\u00e1c ngai v\u00e0ng \u0111\u01b0\u1ee3c b\u00e0y ra v\u00e0 \u00d0\u1ea5ng Cao Ni\u00ean ng\u1ed3i xu\u1ed1ng; \u00e1o Ng\u01b0\u1eddi tr\u1eafng nh\u01b0 tuy\u1ebft, v\u00e0 t\u00f3c Ng\u01b0\u1eddi d\u00e0y nh\u01b0 len; ngai c\u1ee7a Ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 l\u1eeda r\u1ef1c ch\u00e1y v\u00e0 c\u00e1c b\u00e1nh xe r\u1ef1c l\u1eeda.\u201d Ch\u00ednh ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh mi\u00eau t\u1ea3 Thi\u00ean Ch\u00faa Cha d\u01b0\u1edbi h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0y khi h\u1ecd minh h\u1ecda nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u ti\u00ean tri trong C\u1ef1u \u01af\u1edbc.<\/p>\n

Ch\u00faa Th\u00e1nh Th\u1ea7n t\u1ef1 t\u1ecf m\u00ecnh ra t\u1ed1i thi\u1ec3u d\u01b0\u1edbi hai h\u00ecnh th\u1ee9c nh\u00ecn th\u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c-m\u1ed9t l\u00e0 h\u00ecnh chim b\u1ed3 c\u00e2u, khi Ch\u00faa Gi\u00easu ch\u1ecbu thanh t\u1ea9y (Mt. 3:16; Macc\u00f4 1:10; Luca 3:22 v\u00e0 Gioan 1:32)-v\u00e0 m\u1ed9t l\u00e0 h\u00ecnh l\u01b0\u1ee1i l\u1eeda, v\u00e0o ng\u00e0y Hi\u1ec7n Xu\u1ed1ng (T\u00d0CV 2:1-4). Ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh d\u00f9ng nh\u1eefng h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0y (nh\u1ea5t l\u00e0 h\u00ecnh chim b\u1ed3 c\u00e2u) khi h\u1ecd v\u1ebd nh\u1eefng c\u1ea3nh trong ph\u00fac \u00e2m v\u00e0 khi h\u1ecd \u0111eo tr\u00ean v\u1ea1t \u00e1o h\u00ecnh Ch\u00faa Th\u00e1nh Th\u1ea7n hay h\u00ecnh b\u1ed3 c\u00e2u treo \u1edf trong xe.<\/p>\n

Nh\u01b0ng quan tr\u1ecdng h\u01a1n n\u1eefa, h\u00e3y \u0111\u1ec3 \u00fd r\u1eb1ng trong s\u1ef1 Nh\u1eadp Th\u1ec3 c\u1ee7a \u00d0\u1ee9c Kit\u00f4 Gi\u00easu, Thi\u00ean Ch\u00faa \u0111\u00e3 cho nh\u00e2n lo\u1ea1i m\u1ed9t h\u00ecnh \u1ea3nh v\u1ec1 ch\u00ednh Ng\u01b0\u1eddi. Th\u00e1nh Phaol\u00f4 n\u00f3i, \u201cNg\u01b0\u1eddi l\u00e0 h\u00ecnh \u1ea3nh c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa v\u00f4 h\u00ecnh, l\u00e0 tr\u01b0\u1edfng t\u1eed c\u1ee7a lo\u00e0i th\u1ee5 t\u1ea1o.\u201d Ch\u00ednh \u00d0\u1ee9c Kit\u00f4 l\u00e0 \u201ch\u00ecnh \u1ea3nh\u201d hi\u1ec3n nhi\u00ean c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa v\u00f4 h\u00ecnh, v\u00f4 t\u1eadn.<\/p>\n

Ch\u00fang ta c\u0169ng bi\u1ebft r\u1eb1ng c\u00e1c v\u1ecb \u00d0\u1ea1o S\u0129 \u201c\u0111i v\u00e0o nh\u00e0 v\u00e0 tr\u00f4ng th\u1ea5y H\u00e0i Nhi v\u00e0 \u00d0\u1ee9c Maria, m\u1eb9 ng\u01b0\u1eddi, h\u1ecd qu\u1ef3 g\u1ed1i v\u00e0 th\u1edd k\u00ednh Ng\u01b0\u1eddi. Sau \u0111\u00f3, m\u1edf b\u1ea3o tr\u00e1p ra, h\u1ecd d\u00e2ng Ng\u01b0\u1eddi l\u1ec5 v\u1eadt, g\u1ed3m v\u00e0ng, nh\u0169 h\u01b0\u01a1ng v\u00e0 m\u1ed9c d\u01b0\u1ee3c\u201d (Mt. 2:11).<\/p>\n

N\u00f3i cho c\u00f9ng, ng\u01b0\u1eddi Tin L\u00e0nh c\u0169ng d\u00f9ng \u0111\u1ee7 m\u1ecdi lo\u1ea1i h\u00ecnh \u1ea3nh t\u00f4n gi\u00e1o: H\u00ecnh Ch\u00faa Gi\u00easu v\u00e0 c\u00e1c nh\u00e2n v\u1eadt trong kinh th\u00e1nh xu\u1ea5t hi\u1ec7n \u0111\u1ea7y d\u1eaby trong c\u00e1c s\u00e1ch Ph\u00fac \u00c2m, \u00e1o T-shirt, \u0111\u1ed3 n\u1eef trang, c\u00e1c \u201cbumper sticker\u201d, thi\u1ec7p ch\u00fac m\u1eebng, b\u00eca CD, cassette, v\u00e0 c\u1ea3nh hang \u0111\u00e1. Ngay c\u1ea3 \u00d0\u1ee9c Kit\u00f4 c\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c t\u01b0\u1ee3ng tr\u01b0ng b\u1eb1ng d\u1ea5u hi\u1ec7u Icthus-h\u00ecnh \u201ccon c\u00e1\u201d r\u1ea5t ph\u1ed5 th\u00f4ng trong gi\u00e1o ph\u00e1i Evangelical \u1edf Hoa K\u1ef3.<\/p>\n

T\u1eeb khi Thi\u00ean Ch\u00faa t\u1ecf l\u1ed9 ch\u00ednh Ng\u01b0\u1eddi qua nhi\u1ec1u h\u00ecnh \u1ea3nh kh\u00e1c nhau, \u0111\u1eb7t bi\u1ec7t nh\u1ea5t l\u00e0 trong \u00d0\u1ee9c Kit\u00f4 Gi\u00easu, l\u01b0\u01a1ng tri cho ch\u00fang ta bi\u1ebft l\u00e0 kh\u00f4ng c\u00f3 g\u00ec sai tr\u00e1i khi d\u00f9ng nh\u1eefng h\u00ecnh \u1ea3nh n\u00e0y \u0111\u1ec3 gia t\u0103ng v\u00e0 l\u00e0m s\u00e2u \u0111\u1eadm h\u01a1n s\u1ef1 hi\u1ec3u bi\u1ebft v\u00e0 t\u00ecnh y\u00eau Thi\u00ean Ch\u00faa. \u00d0\u00f3 ch\u00ednh l\u00e0 m\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a c\u00e1c \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng Ch\u00faa Gi\u00easu v\u00e0 c\u00e1c th\u00e1nh c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi C\u00f4ng Gi\u00e1o. \u00d0\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng h\u00ecnh \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng tr\u01b0ng cho nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi m\u00e0 ch\u00fang ta kh\u00f4ng th\u1ec3 th\u1ea5y b\u1eb1ng m\u1eaft th\u01b0\u1eddng.<\/p>\n

Th\u1edd Ng\u1eabu T\u01b0\u1ee3ng B\u1ecb Gi\u00e1o H\u1ed9i K\u1ebft \u00c1n<\/h4>\n

K\u1ec3 t\u1eeb th\u1eddi c\u00e1c T\u00f4ng \u00d0\u1ed3, Gi\u00e1o H\u1ed9i C\u00f4ng Gi\u00e1o \u0111\u00e3 r\u00f5 r\u00e0ng v\u00e0 li\u00ean l\u1ec9 k\u1ebft \u00e1n t\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng. C\u00e1c Gi\u00e1o Ph\u1ee5 th\u1eddi ti\u00ean kh\u1edfi \u0111\u00e3 c\u1ea3nh c\u00e1o vi\u1ec7c vi ph\u1ea1m t\u1ed9i n\u00e0y, v\u00e0 c\u00e1c c\u00f4ng \u0111\u1ed3ng c\u1ee7a Gi\u00e1o H\u1ed9i c\u0169ng \u0111\u00e3 gi\u1ea3i quy\u1ebft v\u1ea5n \u0111\u1ec1 n\u00e0y. Sau \u0111\u00e2y l\u00e0 m\u1ed9t v\u00e0i th\u00ed d\u1ee5:<\/p>\n

C\u00f4ng \u00d0\u1ed3ng Trent (1566) d\u1ea1y r\u1eb1ng, \u0111\u01b0\u1ee3c xem l\u00e0 t\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng khi \u201cth\u1edd c\u00e1c t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n v\u00e0 h\u00ecnh \u1ea3nh nh\u01b0 th\u1edd Ch\u00faa, ho\u1eb7c tin r\u1eb1ng nh\u1eefng t\u01b0\u1ee3ng \u1ea5y th\u00e1nh thi\u00eang hay c\u00f3 \u0111\u1ee9c t\u00ednh \u0111\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng, \u0111\u1ec3 c\u1ea7u xin, hay \u0111\u1eb7t tin t\u01b0\u1edfng n\u01a1i c\u00e1c t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n \u1ea5y\u201d (t. 374).<\/p>\n

S\u00e1ch Gi\u00e1o L\u00fd C\u00f4ng Gi\u00e1o (1993) gi\u1ea3i th\u00edch r\u1eb1ng \u201cKinh Th\u00e1nh lu\u00f4n lu\u00f4n k\u00eau g\u1ecdi t\u1ea9y chay nh\u1eefng ‘t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n b\u1eb1ng b\u1ea1c hay b\u1eb1ng v\u00e0ng, s\u1ea3n ph\u1ea9m c\u1ee7a tay lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi. Ch\u00fang c\u00f3 mi\u1ec7ng, nh\u01b0ng kh\u00f4ng n\u00f3i \u0111\u01b0\u1ee3c; c\u00f3 m\u1eaft, nh\u01b0ng kh\u00f4ng th\u1ea5y \u0111\u01b0\u1ee3c. ‘Nh\u1eefng t\u01b0\u1ee3ng th\u1ea7n v\u00f4 ngh\u0129a n\u00e0y khi\u1ebfn ng\u01b0\u1eddi th\u1edd ph\u01b0\u1ee3ng ch\u00fang c\u0169ng ra v\u00f4 ngh\u0129a:’ ‘Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi l\u00e0m ra ch\u00fang c\u0169ng gi\u1ed1ng nh\u01b0 ch\u00fang; v\u00e0 nh\u1eefng k\u1ebb tin t\u01b0\u1edfng v\u00e0o ch\u00fang c\u0169ng v\u1eady’ [Ps. 115:4-5, 8]. Tuy nhi\u00ean, Thi\u00ean Ch\u00faa l\u00e0 ‘Thi\u00ean Ch\u00faa h\u1eb1ng s\u1ed1ng’ [xem Joshua 3:10, TV 42:3] \u00d0\u1ea5ng ban s\u1ef1 s\u1ed1ng v\u00e0 can thi\u1ec7p v\u00e0o l\u1ecbch s\u1eed con ng\u01b0\u1eddi.\u201d<\/p>\n

\u201dT\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng kh\u00f4ng ch\u1ec9 li\u00ean quan \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c ph\u1ee5ng t\u1ef1 ngo\u1ea1i gi\u00e1o. N\u00f3 c\u00f2n l\u00e0 s\u1ef1 c\u00e1m d\u1ed7 \u0111\u1ee9c tin li\u00ean l\u1ec9. Th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng g\u1ed3m vi\u1ec7c th\u1ea7n th\u00e1nh h\u00f3a nh\u1eefng g\u00ec kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 Thi\u00ean Ch\u00faa. Ng\u01b0\u1eddi ta ph\u1ea1m t\u1ed9i th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng khi h\u1ecd t\u00f4n k\u00ednh m\u1ed9t t\u1ea1o v\u1eadt thay v\u00ec t\u00f4n k\u00ednh Thi\u00ean Ch\u00faa, d\u00f9 \u0111\u00f3 l\u00e0 th\u1ea7n linh ho\u1eb7c ma qu\u1ef7 (nh\u01b0 th\u1edd satan), quy\u1ec1n h\u00e0nh, kho\u00e1i l\u1ea1c, ch\u1ee7ng t\u1ed9c, t\u1ed5 ti\u00ean, nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc, ti\u1ec1n b\u1ea1c, v.v… Th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng kh\u01b0\u1edbc t\u1eeb uy quy\u1ec1n \u0111\u1ed9c nh\u1ea5t c\u1ee7a Thi\u00ean Ch\u00faa; b\u1edfi \u0111\u00f3 n\u00f3 kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng \u0111\u01b0\u1ee3c hi\u1ec7p th\u00f4ng v\u1edbi Thi\u00ean Ch\u00faa.<\/p>\n

\u201d\u00d0\u1eddi s\u1ed1ng nh\u00e2n lo\u1ea1i c\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 h\u1ee3p nh\u1ea5t l\u00e0 nh\u1edd s\u1ef1 t\u00f4n th\u1edd m\u1ed9t Thi\u00ean Ch\u00faa. \u00d0i\u1ec1u r\u0103n t\u00f4n th\u1edd m\u1ed9t m\u00ecnh Thi\u00ean Ch\u00faa \u0111\u00e3 g\u00ecn gi\u1eef lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 c\u1ee9u chu\u1ed9c h\u1ecd kh\u1ecfi s\u1ef1 ph\u00e2n t\u00e1n v\u00f4 t\u1eadn.<\/p>\n

\u201dT\u00f4n th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u00e3 b\u00f3p m\u00e9o c\u1ea3m th\u1ee9c t\u00f4n gi\u00e1o b\u1ea9m sinh c\u1ee7a lo\u00e0i ng\u01b0\u1eddi. K\u1ebb th\u1edd ng\u1eabu t\u01b0\u1ee3ng l\u00e0 ng\u01b0\u1eddi ‘\u0111em \u00fd ni\u1ec7m b\u1ea5t di\u1ec7t v\u1ec1 Thi\u00ean Ch\u00faa m\u00e0 g\u00e1n cho b\u1ea5t c\u1ee9 nh\u1eefng g\u00ec kh\u00f4ng ph\u1ea3i l\u00e0 Thi\u00ean Ch\u00faa’\u201d (2112-2114)<\/p>","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

D\u01b0\u1edbi \u0111\u00e2y l\u00e0 danh s\u00e1ch t\u00f4n gi\u00e1o n\u00e0o kh\u00f4ng th\u1edd \u1ea3nh t\u01b0\u1ee3ng hay nh\u1ea5t v\u00e0 \u0111\u1ea7y \u0111\u1ee7 nh\u1ea5t<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2664"}],"collection":[{"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=2664"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2664\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=2664"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=2664"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/tuongphat3d.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=2664"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}