Phong tục thờ cúng tổ tiên là nét đẹp văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam. Đó chính là cách con cháu bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với thế hệ đi trước. Vì vậy, cách bài trí bàn thờ gia tiên sao cho thể hiện được lòng thành kính là việc mà gia chủ đều quan tâm. Ban thờ gia tiên nếu bài trí đúng phong thuỷ sẽ mang đến bình an và hạnh phúc cho gia đình. Sau đây, hãy cùng Đồ thờ Tượng Phật Nguyễn Tuấn tìm hiểu cách bài trí bàn thờ gia tiên chuẩn nhất nhé!
Ý nghĩa của việc bài trí bàn thờ gia tiên
Trang hoàng không gian thờ cúng là nét đẹp văn hóa tâm linh từ ngàn đời nay của người Việt. Phong tục này được thế hệ cha ông giữ gìn và thế hệ con cháu tiếp nối từ đời này qua đời khác. Bài trí bàn thờ gia tiên chỉn chu chính là cách chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo, sự biết ơn tổ tiên. Qua đó gia chủ cũng gửi gắm mong muốn được bề trên phù hộ độ trị cho gia đạo bình an, hạnh phúc. Đặc biệt, thờ cúng tổ tiên còn là bài học giáo dục đối với con cháu uống nước phải nhớ lấy nguồn.
Cách bài trí bàn thờ gia tiên như nào là chuẩn nhất?
Tìm hiểu các vật dụng cơ bản trên bàn thờ gia tiên
Để có thể trang trí bàn thờ gia tiên đẹp mát, chuẩn phong thủy thì không thể thiếu được các vật dụng để bày trí. Các vật dụng cơ bản trên bàn thờ gia tiên bao gồm: Bát hương (lư hương), ngai thờ, di ảnh thờ, kỷ chén thờ, bình hoa, mâm bồng, đèn thờ,…
Các vật dụng bày trí trên ban thờ cũng còn tùy thuộc vào điều kiện mỗi gia chủ. Nhưng quan trọng nhất phải toát lên được sự trang trọng, tôn nghiêm.
Cách bài trí bàn thờ gia tiên chuẩn nhất
Cách bài trí bàn thờ gia tiên không phải muốn bày trí thế nào cũng được mà cần có những quy tắc nhất định. Dưới đây là cách bài trí các vật dụng bàn thờ gia tiên mà bạn có thể tham khảo:
Ngai thờ
Ngai thờ dùng để đựng bài vị và được đặt ở chính giữa trên cùng bàn thờ, dựa sát vào tường. Vị trí này thể hiện sự tôn kính của con cháu với ông bà, tổ tiên.
Ngai thờ bằng gỗ được dùng rất phổ biến trong tín ngưỡng thờ cúng của người Việt.
Di ảnh thờ
Di ảnh là ảnh chụp lại chân dung của người đã mất. Cách đặt di ảnh trên bàn thờ cần phải tuân theo quy luật Nam tả – Nữ hữu. Tức là nhìn từ bên ngoài vào bàn thờ thì ảnh cụ ông bên phải, ảnh cụ bà bên trái.
Đồng thời, còn phải sắp xếp ảnh theo nguyên tắc thứ bậc, ảnh của thế hệ trước được đặt ở bậc trên, thế hệ sau thì đặt bậc dưới.
Bát hương
Bát hương là vật quan trọng không thể thiếu trên ban thờ gia tiên. Con cháu thông qua việc thắp hương để gửi tới tổ tiên những ước nguyện, mong cầu của mình.
Bát hương được đặt ở chính giữa ban thờ. Nếu có nhiều bát hương thì ở giữa sẽ là bát hương lớn, hai bên là 2 bát hương bé hơn với kích thước bằng nhau. Gia chủ cũng có thể đặt bát hương nhỏ ở bậc dưới, thẳng hàng dọc để thể hiện thứ cấp của bát hương. Khi đã đặt bát hương lên bàn thờ rồi thì không nên xê dịch vị trí.
Số lượng bát hương trên bàn thờ luôn là số lẻ như 1 hoặc 3 hoặc 5.
Bát hương là vật không thể thiếu trên ban thờ
Bình hoa: Nhìn từ ngoài vào thì bình hoa thường được đặt phía bên phải của bàn thờ. Nếu có 2 lọ hoa thì đặt ở hai bên đối xứng với nhau.
Mâm bồng: Từ ngoài nhìn vào, mâm bồng nếu có 1 cái thì được đặt bên trái bàn thờ. Nếu có 2 cái thì sẽ được đặt đối xứng nhau giống như lọ hoa. Mâm bồng đặt phía trong so với lọ hoa.
Mâm bồng bày ngũ quả bằng gỗ
Đèn thờ: Hiện nay có 2 loại đèn đó là Đèn Thái Cực và Đèn Lưỡng Nghi.
- Đèn thái cực thường được đặt ở giữa bàn thờ và dưới chân khám thờ. Có ánh sáng màu đỏ hoặc vàng yếu. Thường được thắp sáng cả ngày lẫn đêm.
- Đèn lưỡng nghi (cặp chân nến) là đèn chiếu sáng chính và được đặt ở hai bên góc ngoài bàn thờ. Từ trong nhìn ra, bên trái là biểu tượng cho mặt trời, bên phải biểu tượng cho mặt trăng.
Kỷ chén thờ: Kỷ chén thờ được đặt ngoài cùng của bàn thờ, ngay phía trước bát hương. Vật dụng này dùng để đựng rượu hoặc nước thanh khiết trong các ngày rằm, mồng 1, lễ tết và ngày cúng giỗ. Số lượng gồm 3 hoặc 5 cái chén nhỏ tuỳ thuộc vào diện tích của ban thờ.
Quy tắc chung khi lựa chọn vị trí đặt bàn thờ
- Vị trí: Nên đặt ở gian giữa của ngôi nhà, nơi cao ráo và trang trọng nhất, thuận tiện cho việc cúng bái.
- Hướng đặt: Dựa theo mệnh quái của gia chủ nên đặt hướng Sinh khí ( tốt nhất ), Phúc Đức, Thiên Y, Phục vị. Tránh các hướng hung như: Tuyệt Mệnh, Hoa Hại, Ngũ Quỷ, Lục Sát.
- Ban thờ cần đặt ở nơi không gian yên tĩnh, trang nghiêm nhưng không được tối tăm, u ám, ẩm thấp.
- Không đặt bàn thờ ở lối đi lại, ồn ào sẽ khiến may mắn, tài lộc bị hao tổn.
- Không đặt gần nhà vệ sinh, nhà tắm là nơi thiếu sạch sẽ, tôn nghiêm gây bất kính với bề trên.
Những lưu ý khi bài trí bàn thờ gia tiên mà gia chủ cần nắm rõ
- Việc bài trí ban thờ không cần quá cầu kì, rườm rà, cốt nhất phải đảm bảo sự chỉn chu, sạch sẽ và đúng lễ nghi. Gia đình có điều kiện có thể sắm sửa các vật dụng đắt tiền. Nhưng quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính của chúng ta đối với bề trên.
- Vật dụng trên bàn thờ cần phù hợp với không gian thờ cúng. Không nhất thiết phải sử dụng kích thước lớn đồ sộ mới thể hiện sự kính trọng tổ tiên. Nên lựa chọn các vật phẩm có sự cân đối, hài hòa với bàn thờ.
- Không nên lựa chọn những đồ vật quá màu mè, sặc sỡ, rườm rà sẽ làm mất đi sự linh thiêng, trang trọng của không gian thờ cúng.
- Khi lau chùi ban thờ và các vật dụng trang trí trên ban thờ nên sử dụng bộ dụng cụ lau dọn riêng để đảm bảo sự tôn nghiêm nhất.
- Hạn chế xê dịch vật phẩm trên bàn thờ, đặc biệt là bát hương.
Trên đây là cách bài trí bàn thờ gia tiên đơn giản và chuẩn chỉ nhất mà các bạn có thể tham khảo. Nếu quý bạn đọc quan tâm đến đồ thờ gỗ, tượng thờ gỗ thì hay liên hệ ngay với Đồ thờ Tượng Phật Nguyễn Tuấn.
